Danh mục [Ẩn][Hiện]

Khi các nhà hóa học đầu tiên tinh chế quặng để phát hiện nhiều nguyên tố hơn. Họ nhận ra rằng các nguyên tố khác nhau có thể được nhóm lại theo các hành vi hóa học tương tự. Một nhóm như vậy gồm liti (Li), natri (Na) và kali (K): tất cả chúng đều sáng bóng, dẫn nhiệt và điện tốt, đồng thời có tính chất hóa học tương tự nhau.

Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học lớp 9 trang 169

Nhóm thứ hai bao gồm canxi (Ca), stronti (Sr) và bari (Ba), cũng sáng bóng, dẫn nhiệt và điện tốt, đồng thời có các đặc tính hóa học chung. Tuy nhiên, các thuộc tính cụ thể của hai nhóm này khác nhau đáng kể. Ví dụ nhóm thứ nhất phản ứng mạnh hơn nhóm thứ hai và chúng cũng kết hợp với oxy theo tỷ lệ khác nhau.

Flo (F), clo (Cl), brom (Br) và iốt (I) cũng thể hiện các tính chất tương tự nhau, nhưng các tính chất này khác hẳn so với các tính chất của bất kỳ nguyên tố nào ở trên.

Dimitri Mendeleev ở Nga (1869) và Lothar Meyer ở Đức (1870) đã độc lập phát biểu rằng có một mối quan hệ tuần hoàn giữa các tính chất của các nguyên tố được biết vào thời điểm đó. Cả hai đều sắp xếp theo khối lượng nguyên tử.

Nhưng Mendeleev đã đi xa hơn vì đoán được sự tồn tại của các nguyên tố chưa được biết đến như nhôm và silic. Những khám phá về gali (1875) và gecmani (1886) đã củng cố lặp luận của ông. Cả hai đã tạo ra tranh luận vào thời điểm đó, nhưng Mendeleev đã được công nhận là người phát minh ra bảng tuần hoàn.

Bảng tuần hoàn hiện đại

Đến thế kỷ 20, rõ ràng là mối quan hệ tuần hoàn liên quan đến số nguyên tử hơn là khối lượng nguyên tử. Phát biểu về mối quan hệ này như sau:

‘tính chất của các nguyên tố là hàm tuần hoàn của số hiệu nguyên tử của chúng’.

Bảng tuần hoàn hiện đại ra đời sắp xếp theo sự tăng dần số hiệu nguyên tử và nhóm các nguyên tố có tính chất tương tự nhau vào một cột dọc.

Mỗi ô đại diện cho một nguyên tố có chứa số nguyên tử, ký hiệu, khối lượng nguyên tử trung bình.

Chúng được sắp xếp thành bảy hàng ngang được gọi là chu kỳ và 18 cột dọc được gọi là nhóm. Các nhóm được đặt tên ở đầu mỗi cột.

Cách đọc bảng tuần hoàn

Nhiều nguyên tố khác nhau đáng kể về tính chất hóa học và vật ý, nhưng một số lại giống nhau về hành vi. Ví dụ, nhiều nguyên tố sáng bóng, dễ uốn (có thể biến dạng mà không bị gãy), dẻo(có thể kéo dây), đồng thời dẫn nhiệt và điện tốt.

Các yếu tố khác không sáng bóng, không dễ uốn và dẻo, dẫn nhiệt và điện kém. Chúng ta có thể sắp xếp các nguyên tố thành các lớp lớn với tính chất chung: kim loại (các nguyên tố sáng bóng, dễ uốn, dẫn nhiệt và điện tốt—được tô màu vàng), phi kim (các nguyên tố xỉn màu, dẫn nhiệt và dẫn điện kém—được tô màu xanh lá cây) và á kim (các nguyên tố dẫn nhiệt và điện tốt vừa phải, đồng thời có một số tính chất của kim loại và một số tính chất của phi kim—được tô màu tím).

Các nguyên tố này cũng có thể được phân loại thành các nhóm chính (nhóm A) là nhóm 1, 2 và 13-18. Hoặc các kim loại chuyển tiếp trong các cột 3-12. Các nguyên tố kim loại chuyển tiếp bên trong được tách riêng làm 2 hàng cuối bảng tuần hoàn.

Các nguyên tố có thể được chia nhỏ hơn theo thuộc tính cụ thể. Ví dụ nhóm 1, cột đầu tiên tạo ra hợp chất gồm một nguyên tử của nó với hydro. Những nguyên tố này trừ hydro được gọi là kim loại kiềm.

Cột thứ 2 tạo thành hợp chất gồm một nguyên tử của nó với hai nguyên tử hydro: chúng được gọi là kim loại kiềm thổ, có tính chất tương tự giữa các thành viên trong cùng nhóm.

Các nhóm khác có tên cụ thể là pnictogen (nhóm 15), chalcogen (nhóm 16), halogen (nhóm 17) và khí hiếm (nhóm 18, còn được gọi là khí trơ). Ví dụ, chalcogen có thể được gọi là nhóm oxy hoặc họ oxy. Hydro là một nguyên tố phi kim duy nhất có tính chất tương tự như cả hai nguyên tố nhóm 1A và nhóm 7A. Vì lý do đó, hydro có thể được hiển thị ở trên cùng của cả hai nhóm.